Dàn ý phân tích hình tượng Bác Hồ trong bài Đêm nay Bác không ngủ của nhà thơ Minh Huệ

Dàn ý phân tích hình tượng Bác Hồ trong bài Đêm nay Bác không ngủ của nhà thơ Minh Huệ

Hướng dẫn

* Những ghi nhớ khi lập dàn ý bài tập làm văn phân tích hình tượng Bác Hồ trong bài Đêm nay Bác không ngủ của nhà thơ Minh Huệ:

– Đọc kĩ đề bài và xác định yêu cầu của đề.

– Đọc lại bài Đêm nay Bác không ngủ nhiều lần (Ngữ văn 6, tập 2. tr. 63).

– Bài thơ có nội dung và nghệ thuật như thế nào?

– Bác Hồ hiện lên trong bài thơ là người có tấm lòng như thế nào đối với những người chiến sĩ đang dừng chân trên đường hành quân?

– Những chi tiết, những từ ngữ, hình ảnh nào nói lên điều đó?

– Tình cảm và suy nghĩ của em về Bác Hồ được thể hiện trong bài thơ?

__________***__________

Nội dung tham khảo mẫu dàn ý phân tích hình tượng Bác Hồ trong bài Đêm nay Bác không ngủ của nhà thơ Minh Huệ:

MẪU DÀN Ý BÀI VĂN PHÂN TÍCH HÌNH TƯỢNG BÁC HỒ TRONG BÀI ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGŨ

1. Phần Mở bài

– Đêm nay Bác không ngủ là bài thơ sống mãi với thời gian. Đây là bài thơ hay nhất của nhà thơ Minh Huệ viết về Người. Bài thơ dựa trên sự kiện: trong chiến dịch biên giới cuối năm 1950, Bác Hồ trực tiếp ra mặt trận theo dõi và chỉ huy cuộc chiến đấu của bộ đội và nhân dân ta.

– Qua câu chuyện về một đêm không ngủ của Bác Hồ trên đường đi chiến dịch, bài thơ đã thể hiện tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác với Bộ dội và nhân dân, tình cảm yêu kính, cảm phục của người chiến sĩ đối với lãnh tụ.

– Bác Hồ hiện lên trong bài thơ vừa giản dị, thân quen gần gũi như người cha, người ông vừa đẹp lung linh như một ông tiên trong câu chuyện cổ tích.

2. Phần Thân bài

a). Hình ảnh Bác Hồ thể hiện qua.Tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác đối với bộ đội và nhân dân

Trong bài Sáng tháng năm, nhà thơ Tố Hữu đã viết về Bác Hồ kính yêu:

Người là Cha, là Bác, là Anh Quả Lim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ

Điều đó một lần nữa được nhà thơ Minh Huệ khẳng định qua bài Đêm nay Bác không ngủ.

* Tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác dành cho bộ đội và nhân dân trước hết thể hiện qua việc Bác thức trắng đêm để suy nghĩ.

– Ngay đầu bài thơ, tác giả viết:

Anh đội viễn thức dậy

Thấy trời khuya lắm rồi

Mà sao Bác vẫn ngồi

Đêm nay Bác không ngủ.

Đang ngủ say chợt tỉnh giấc, anh đội viên ngạc nhiên khi thấy Bác vẫn còn chưa ngủ. Suốt ngày hành quân, đêm là lúc mọi người cần ngủ để đủ sức mai tiếp tục hành quân. Ây vậy, mà Bác vẫn còn ngồi đó:

Lặng yên bên bếp lửa

Vẻ mặt Bác trầm ngâm

Ngoài trời mưa lâm thâm

Mái lều tranh xơ xác.

– Đêm khuya, mọi người yên giấc, một mình Bác ngồi bên bếp lửa hồng với vẻ mặt trầm ngâm, vẻ mặt “trầm ngâm” của Bác là vẻ mặt của người ông, người cha đang suy nghĩ mà tác giả đã phát hiện và miêu tả một cách thành công. Phải là người có chiều sâu trong nghĩ suy mới có vẻ mặt như vậy.

– Trời sắp sáng, anh đội viên thức dậy và:

Anh hốt hoảng giật mình

Bác vẫn ngồi đinh ninh

Chòm râu im phăng phắc.

Hình ảnh Bác hiện lên trong những câu thơ trên đã làm lay động tâm hồn người đọc. Dường như Bác đã hóa thân thành bức tượng tuyệt đẹp bên bếp lửa hồng. Hai từ láy “đinh ninh”, “phăng phắc” đã diễn tả mức độ tột cùng của sự im lặng. Hai từ đó có tác dụng nhấn mạnh Bác dang chìm trong những suy nghĩ về các chiến sĩ, về đoàn dân công, về dân, về nước.

* Tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác dành cho hộ đội và nhân dân thể hiện qua những việc làm cụ thể bác dành cho các chiến sĩ.

– Bác đốt bếp lửa hồng để sưởi ấm cho các chiến sĩ ngon giấc trong đêm đông lạnh giá giữa núi rừng phương Bắc “Người cha mái tóc bạc Dốt lửa cho anh nằm”.

– Bác đi đắp chăn để giữ hơi ấm cho các chiêm sĩ ngon giấc.

– Bác nhón chân nhẹ nhàng đế các chiến sĩ không giật mình tỉnh giấc.

Bằng những việc làm rất cụ thể trong đêm đông, ta cũng thấy được lòng yêu thương, quan tâm và lo lắng sâu sắc của Bác dành cho các chiến sĩ. Người lính nào cũng được Bác chăm sóc, được Bác chia sẻ tình yêu thương.

* Tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác dành cho bộ đội và nhân dân được thể hiện dân qua lời bộc bạch trực tiếp.

– Thể hiện qua lời dặn dò của Bác đối với người đội viên:

Chú cứ việc ngủ ngon

Ngày mai đi dánh giặc.

– Thể hiện qua lời Bác nói với anh đội viên:

Bác thương đoàn dân công

Đêm nay ngủ ngoài rừng

Rải lá cây làm chiếu

Manh áo phủ làm chăn…

Là vị lãnh tụ của dân tộc phải lo biết bao việc lớn, nhưng Bác đã rất quan tâm đến những việc cụ thể hằng ngày của đoàn dân công. Tấm lòng của Bác như tấm lòng của người cha đành cho những đứa con thân yêu của mình.

b). Hình ảnh Bác Hồ thể hiện qua tấm lòng yêu kính, cảm phục của người chiến sĩ đối với vị lãnh tụ

– Anh đội viên ngạc nhiên khi đêm đã khuya mà Bác vẫn còn thức.

– Anh đội viên hốt hoảng khi thấy trời gần sáng mà bác vẫn ngồi ngồi im lặng bên bếp lửa hồng để suy suy nghĩ, lo lắng cho mọi người.

– Hình ảnh Bác hiện lên trước mắt anh đội viên cao đẹp lồng lộng:

Anh dội viên mơ màng

Như nằm trong giấc mộng

Bóng Bác cao lồng lộng

Ấm hơn ngọn lửa hồng.

– Tấm lòng của Bác đôi với anh đội viên nói riêng, đôi với những người chiến sĩ nói chung thật ấm áp. Sự nồng ấm của tình thương ấm hơn cả ngọn lửa hồng trong đêm đông giá rét. Và chỉ có Bác kính yêu của chúng ta mới có tấm lòng bao la rộng mở như vậy:

“Bác ơi! Tim Bác mênh mông thế

Ôm cả non sông mọi kiếp người.”

(Tố Hữu)

– Với tình cảm yêu thương và kính trọng, anh đội viên lo lắng cho Bác vì:

Chiến dịch hãy còn dài

Rừng lắm dốc, lắm ụ

Đêm nay Bác không ngủ

Lấy sức đâu mà đi.

Tóm lại: Qua lời kể, qua suy nghĩ và tình cảm của người đội viên, ta thấy Bác hiện lên trong bài thơ vừa gần gũi thân quen vừa cao đẹp lồng lộng.

3. Phần Kết bài

– Bằng sự kết hợp tài tình giữa ngôn ngữ kể, ngôn ngữ tả, ngôn ngữ nhân vật và bình luận trữ tình, Minh Huệ đã khắc họa thật thành công hình tượng Bác Hồ.

– Hình tượng Bác là hình tượng trung tâm của bài thơ. Giữa cảnh đêm đông của núi rừng lạnh giá thời chiến tranh, Bác hiện lên đẹp như một vị tiên ông trong câu chuyện cổ tích.

– Học bài thơ Đêm nay Bác không ngủ, em càng thấy kính yêu và biết ơn.

Người nhiều hơn bởi Bác không chỉ là người chiến sĩ cách mạng vĩ đại của dân tộc, Bác còn là vị cha già hiền đức của nhân dân Việt Nam.

_____________Hết_____________

Nguồn: Vietvanhoctro.com