Tác giả – tác phẩm: Ai ơi mồng 9 tháng 4 – Ngữ văn lớp 6 Kết nối tri thức
Tác giả – tác phẩm Ai ơi mồng 9 tháng 4 là một tác phẩm đặc sắc trong chương trình Ngữ văn lớp 6, mang đến những suy ngẫm sâu sắc về lịch sử và truyền thống. Tác phẩm này không chỉ thể hiện lòng yêu nước mà còn khơi dậy niềm tự hào dân tộc qua từng lời thơ ý nhị.
I. Tác giả
– Tác giả: Anh Thư
II. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm
1. Thể loại: Văn bản thông tin
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
– Trích báo điện tử “Hà Nội mới” (7/4/2004)
3. Phương thức biểu đạt: Thuyết minh
4. Người kể: Ngôi thứ ba
5. Tóm tắt:
Lễ hội Gióng hay còn gọi là hội làng Phù Đổng là một trong những lễ hội lớn nhất ở khu vực đồng bằng Bắc Bộ. Văn bản “Ai ơi mồng 9 tháng 4” thuật lại sự kiện này diễn ra vào ngày mồng 9 tháng 4 âm lịch, tại xã Phù Đổng, huyện Gia lâm, thành phố Hà Nội. Đúng đến tháng 4 âm lịch, từ ngày mồng 1 đến mồng 5 chuẩn bị Hội Gióng, mồng 6 đến mồng 8 bắt đầu hội, mồng 9 là chính hội và mồng 10 đến 12 là vãn hội. Lễ hội diễn ra với nhiều hoạt động đặc sắc. Hội Gióng có ý nghĩa, giá trị rất lớn. là một di sản văn hóa dân tộc cần được bảo tồn, giữ gìn và phát huy.
6. Bố cục:
Gồm 3 phần:
+ Phần 1: Từ đầu đến “đồng bằng Bắc Bộ”: Giới thiệu chung về lễ hội Gióng – một trong những lễ hội lớn nhất khu vực đồng bằng Bắc Bộ.
+ Phần 2: Tiếp theo đến “với trời đất”:Tiến trình diễn ra hội Gióng.
+ Phần 3: Đoạn còn lại: Ý nghĩa, giá trị của hội Gióng.
7. Giá trị nội dung:
Ai ơi mồng 9 tháng 4 là văn bản thuyết minh về Hội Gióng. Người viết cung cấp những thông tin như thời gian, địa điểm, ý nghĩa và đặc biệt là các nghi thức độc đáo.
8. Giá trị nghệ thuật:
Số liệu chính xác, lời văn chân thực, cô đọng.
III. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm
1. Hội Gióng
– Địa điểm:
+ Cố Viên – giữa đồng thông Đổng Viên – Vườn tương cà của mẹ Gióng, nơi bà giẫm phải vết chân ông Đổng, tảng đá có dấu chân kì lạ cũng ở đây.
+ Miếu Ban – thôn Phù Dực – tên cũ là rừng Trại Nòn – Nơi Thánh được sinh ra. Đằng sau còn 1 ao nhỏ, giữa ao có gò, trên gò có bể con bằng đá tượng trưng cho bồn tắm và một chiếc liềm bằng đá là dụng cụ cắt rốn cho người anh hùng.
+ Đền Mẫu (đền Hạ) – nơi thờ mẹ Gióng – xây ở ngoài đê.
+ Đền Thượng – nơi thờ phụng Thánh – xây cất từ vị trí ngôi miếu tương truyền có từ thời Hùng Vương thứ sáu, trên nền nhà cũ của mẹ Thánh – có tượng Thánh, 6 tượng quan văn, quan võ chầu hai bên cùng 2 phỗng quỳ và 4 viên hầu cận.
– Lưu ý: Thời điểm Hội Gióng bắt đầu mùa mưa dông.
2. Các hoạt động chính:
a) Hát thờ
– Địa điểm: Trước thủy đình ở đền Thượng.
– Loại hình chủ yếu: Hát dân ca.
b) Hội trận
– Địa điểm: Một cánh đồng rộng lớn.
– Mô phỏng lại cảnh Thánh Gióng đánh giặc:
+ 28 cô tướng từ 9 đến 12 tuổi mặc tướng phục đẹp, tượng trưng 28 đạo quân thù.
+ 80 phù giá lưng đeo túi dết, chân quần xà cạp là quân ta.
+ Đi đầu đám rước là dăm ba bé trai cầm roi rồng, mặc áo đỏ dọn đường, tượng trưng đạo quân mục đồng.
+ Theo sau là ông Hổ từng giúp Thánh đánh giặc.
+ Trong đám rước còn có ông Trống, ông Chiêng và 3 viên Tiểu Cố mặc áo xanh lĩnh xướng.
+ Còn có cả đánh cờ người. Trong khi ông hiệu cờ đang say sưa múa cờ thì dân chúng xem hội chia nhau đồ tế lễ vì tin rằng chúng sẽ đem lại may mắn cho cả năm.
+ Điểm kết thúc: Đổng Viên.
3. Ý nghĩa hội Gióng
– Biểu diễn các nghi thức lễ mang tính nghệ thuật và biểu tượng cao.
– Dịp để người Việt Nam cảm nhận mối quan hệ nhiều chiều.
– Gìn giữ tài sản vô giá lưu truyền về sau.
Tác giả – tác phẩm Ai ơi mồng 9 tháng 4 đã để lại ấn tượng mạnh mẽ với học sinh qua hình ảnh và nội dung đầy giá trị. Với phong cách sáng tạo, bài thơ trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho lòng yêu nước và lòng tự hào dân tộc.
