Tác giả – tác phẩm: Sơn Tinh, Thủy Tinh – Ngữ văn lớp 6 Kết nối tri thức

Tác giả – tác phẩm: Sơn Tinh, Thủy Tinh đã khắc sâu trong ký ức bao thế hệ học sinh với câu chuyện về cuộc tranh giành giữa hai vị thần đầy quyền lực. Bằng cách xây dựng hình tượng huyền thoại, truyện mang đến bài học về sự kiên cường và quyết tâm trong việc bảo vệ đất nước.
I. Truyền thuyết
1. Khái niệm:
– Là loại truyện dân gian kể về các sự kiện và nhân vật ít nhiều có liên quan đến lịch sử, thông qua sự tưởng tượng, hư cấu.
2. Một số yếu tố của truyền thuyết
– Truyền thuyết thường kể lại cuộc đời và chiến công của nhân vật lịch sử hoặc giải thích nguồn gốc các phong tục, sản vật địa phương theo quan điểm của tác giả dân gian.
– Truyền thuyết được kể theo mạch tuyến tính (có tính chất nối tiếp, theo trình tự thời gian). Nội dung thường gồm ba phần gắn với cuộc đời của nhân vật chính: hoàn cảnh xuất hiện và thân thể; chiến công phi thường; kết cục.
– Nhân vật chính của truyền thuyết là những người anh hùng. Họ thường phải đối mặt với những thử thách to lớn, cũng là thử thách của cả cộng đồng. Họ lập nên những chiến công phi thường nhờ có tài năng xuất chúng và sự hỗ trợ của cộng đồng.
– Lời kể của truyền thuyết cô đọng, mang sắc thái trang trọng, ngợi ca, có sử dụng một số thủ pháp nghệ thuật nhằm gây ấn tượng về tính xác thực của câu chuyện.
– Yếu tố kì ảo (lạ và không có thật) xuất hiện đậm nét ở tất cả các phần nhằm tôn vinh, lí tưởng hóa nhân vật và chiến công của họ.
II. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm
1. Thể loại: Truyện truyền thuyết
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
– Theo Huỳnh Lý, Văn 6, tập 1, NXB Giáo dục, 1994
3. Phương thức biểu đạt: Tự sự
4. Người kể chuyện: Ngôi thứ ba
5. Tóm tắt:
Hùng Vương thứ mười tám muốn kén chồng cho con gái Mị Nương. Sơn Tinh (Thần Núi) và Thủy Tinh (Thần Nước) cùng đến cầu hôn. Nhà vua băn khoăn đưa ra yêu cầu sính lễ, ai đem sính lễ đến trước sẽ được lấy Mị Nương. Hôm sau Sơn Tinh đến trước, rước Mị Nương về. Thủy Tinh đến sau nổi giận, dâng nước đánh Sơn Tinh và thua trận. Từ đó hằng năm Thủy Tinh làm mưa bão trả thù Sơn Tinh.
6. Bố cục:
Gồm 3 phần:
+ Phần 1 (từ đầu đến “mỗi thứ một đôi”): Vua Hùng đưa ra điều kiện kén rể
+ Phần 2 (tiếp đó đến “Thần Nước đành rút quân”): Cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh
+ Phần 3 (còn lại): Cuộc trả thù hằng năm của Thủy Tinh
7. Giá trị nội dung:
“Sơn Tinh, Thủy Tinh” là câu chuyện tưởng tượng kì ảo, giải thích hiện tượng lũ lụt và thể hiện sức mạnh ước mong của người Việt cổ muốn chế ngự thiên tai, đồng thời suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng
8. Giá trị nghệ thuật:
Xây dựng hình tượng nhân vật dáng dấp thần linh, với nhiều chi tiết hoang đường, kì ảo.
+ Cách kể chuyện lôi cuốn, hấp dẫn.

III. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm
1. Thể loại: Truyện truyền thuyết
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
– Theo Huỳnh Lý, Văn 6, tập 1, NXB Giáo dục, 1994
3. Phương thức biểu đạt: Tự sự
4. Người kể chuyện: Ngôi thứ ba
5. Tóm tắt:
Hùng Vương thứ mười tám muốn kén chồng cho con gái Mị Nương. Sơn Tinh (Thần Núi) và Thủy Tinh (Thần Nước) cùng đến cầu hôn. Nhà vua băn khoăn đưa ra yêu cầu sính lễ, ai đem sính lễ đến trước sẽ được lấy Mị Nương. Hôm sau Sơn Tinh đến trước, rước Mị Nương về. Thủy Tinh đến sau nổi giận, dâng nước đánh Sơn Tinh và thua trận. Từ đó hằng năm Thủy Tinh làm mưa bão trả thù Sơn Tinh.
6. Bố cục:
Gồm 3 phần:
+ Phần 1 (từ đầu đến “mỗi thứ một đôi”): Vua Hùng đưa ra điều kiện kén rể
+ Phần 2 (tiếp đó đến “Thần Nước đành rút quân”): Cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh
+ Phần 3 (còn lại): Cuộc trả thù hằng năm của Thủy Tinh
7. Giá trị nội dung:
“Sơn Tinh, Thủy Tinh” là câu chuyện tưởng tượng kì ảo, giải thích hiện tượng lũ lụt và thể hiện sức mạnh ước mong của người Việt cổ muốn chế ngự thiên tai, đồng thời suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng
8. Giá trị nghệ thuật:
Xây dựng hình tượng nhân vật dáng dấp thần linh, với nhiều chi tiết hoang đường, kì ảo.
+ Cách kể chuyện lôi cuốn, hấp dẫn.
Qua tác giả – tác phẩm: Sơn Tinh, Thủy Tinh, ta nhận ra sức mạnh không chỉ ở quyền năng mà còn ở ý chí bền bỉ. Huyền thoại này mãi là dấu ấn trong nền văn học dân gian, mang lại những bài học giá trị cho cuộc sống hiện đại.